اسید اگزالیک به دلیل داشتن پیشوند اسید و ساختار مولکولی خود یکی از سادهترین اسیدها در دستهبندی کربوکسیلیک اسیدها بوده و به عنوان یک ترکیب آلی شناخته میشود. این اسید با نام اسید اتاندیونیک اسید نیز قابل شناسایی است. اسید اگزالیک جز آن دسته از اسیدهایی است که در آب حل میشود و در دو بخش صنعتی و خوراکی قابل استفاده است.شما میتوانید خرید اسید اگزالیک را از برترین تامین کننده های کشور در شیمی بازار انجام دهید.
اسید اگزالیک علاوه بر اینکه یک ماده شیمیایی بوده و میتوان آن را از طریق فرآیندهای شیمیایی تولید کرد در طبیعت هم وجود دارد، اسید اگزالیک را میتوان در برگهای سبز گیاهان، دانههای آجیلی، میوهها و. … پیدا کرد، در واقع بدن انسان هم میتواند به نوعی خود تولیدکننده اسید اگزالیک باشد.
محتوا
مشخصات فنی اسید اگزالیک
| نام شیمیایی | اسید اگزالیک _ oxalic acid |
| فرمول شیمیایی | C2H2O4 |
| نقطه جوش | 1388 درجه سانتیگراد |
| نقطه ذوب | 191 درجه سانتیگراد |
| قابلیت انحلال | آب_ تانول_دی اتیل اتر |
| شکل ظاهری | بلورهای بیرنگ و شیشهای |
روش تولید اگزالیک اسید
همانند سایر اسیدها، برای تولید اگزالیک اسید هم روشهای متنوع و مختلفی معرفی شده است. یکی از روشهایی که به وفور از آن در ساخت و تهیه اگزالیک اسید استفاده میکنند اکسیداسیون کاتالیزورزی با قند ملاس بوده است، این روش به عنوان مناسبترین و بهترین روش تولید این اسید معرفی شده است.
یکی دیگر از روشهای تولید اسید اگزالیک اضافه کردن پروپیلن و سپس حرارت دادن محصول به منظور حذف اکسیدهای نیتروژن و در نهایت تولید اسید اگزالیک بوده است.
از دیگر روشهای تولید این اسید میتوان به استفاده از کاتالیستهای قلیایی، اکسیداسیون کربوهیدراتها و مخمرهای خاص اشاره کرد. تمامی این روشها در نهایت منجر به تولید اسید اگزالیک خواهد شد اما کیفیت و بازده آنها ممکن است کمی با هم متفاوت باشد.
کاربردهای اسید اگزالیک
اسید اگزالیک در تهیه و تولید بسیاری از شویندههای بهداشتی چون سفید کننده، پودرهای لباسشویی و…. استفاده میشود.
استفاده از این اسید در صنعت نساجی و رنگرزی؛ در این صنعت اسید اگزالیک باعث ثبات رنگ روی پارچه خواهد شد و به دلیل داشتن قیمتی مناسب میتواند یکی از بهترین گزینههای انتخابی باشد.
با استفاده از مقدار کمی اسید اگزالیک میتوان فلزاتی چون طلا، مس، برنج و نقره را سفید کرد و ظاهری زیبا و درخشان به وجود آورد.
یکی از مهمترین استفادهها از اسید اگزالیک، استفاده از آن در از بین بردن آفتهای زنبورداری بوده است. یکی از آسیبهایی که هرساله ممکن است به مزرعههای زنبورداری وارد شود کنه واروا بوده که هرساله آسیبها و خسارات بسیاری را به این مزارع وارد میکند. با استفاده از این اسید بدون اینکه به مزارع آسیبی برسد، آفتها از بین خواهند رفت.
از آنجایی که اسید اگزالیک به راحتی با کلیسم پیوند برقرار میکند میتوان از آن همچون آب اکسیژنه در تصفیه آب شرب نیز استفاده کرد.
از اسید اگزالیک در صنعت دارویی و درمانی به عنوان رقیق کننده استفاده میشوند.
اسید اگزالیک در صنایع پزشکی پرکاربرد است. در واقع می توان از آن برای استریلیزه کردن تجهیزات و وسایل پزشکی استفاده کنند.
اگزالیک اسید، اسید سیتریک و اسید تارتاریک، سه نوع اسید پرکاربرد در صنعت می باشند که در صورت ترکیب این سه اسید می توان از آن برای پاک کردن برخی از لکه های خاص استفاده کرد.
اگزالیک اسید مصارف خانگی نیز دارد. در واقع این ماده برای استریلیزه کردن وسایل و سطوح مختلف خانه به کار می رود زیرا خاصیت پاک کنندگی و سفید کنندگی دارد.
این ماده شیمیایی را نوعی عامل کاهنده می دانند. زیرا میزان خاصیت اسیدی آن بالا است. به همین علت در بسیاری از صنایع پر کاربرد است. به علت وجود این خاصیت از اگزالیک اسید در تولید بسیاری از محصولات همچون محصولات دارویی، رنگ و… استفاده می شود.
اسید اگزالیک در صنایع دارویی
از بین کشورهای صادر کننده اسید اگزالیک، کشور چین بزرگترین صادر کننده و تولید کنندهی این مادهی شیمیایی کاربردی است. چین بیشتر از 25% از میزان اسید اگزالیک را به کشورهایی مانند، ژاپن، اندونزی، ایالات متحده آمریکا و بخشی از اروپا صادر میکند. این ماده کاربردی برای صنایع چرم سازی، نساجی، آماده سازی فلزات و صنایع دارویی و شیمیایی کاربرد دارد که این موارد باعث افزایش درصد میزان فروش اسید اگزالیک شده است. همچنین نکته قابل توجهی که وجود دارد این است در سال 2016 بیشترین استفادهی این ماده برای صنایع دارویی بوده است.
ایمنی کار با اسید اگزالیک
به دلیل وجود خاصیت اسیدی در اسید اگزالیک بهتر است با چشم یا پوست دست تماسی نداشته باشد چرا که ممکن است آسیبهای جدی از جمله سوختگیهای شدید را به بار بیاورد، به همین منظور بهتر است در حین استفاده از دستکش، عینک محافظ و ماسک فیلتردار استفاده کنید.
تاثیر اسید اگزالیک در سلامت انسان
اسید اگزالیک ماده ای پراهمیت برای روده بزرگ می باشد. اسید اگزالیک در بسیاری از مواد غذایی آنتی اکسیدان یافت می شود. با مصرف این دسته از مواد غذایی می توان نیاز بدن به این ماده را تامین کرد. در صورت عدم مصرف اسید اگزالیک، بدن توانایی سنتز آن از ویتامین C را دارد.
اسید اگزالیک در روده می تواند به سرعت به کلسیم متصل شود و تشکیل سنگ کلیه دهد. به همین علت از مصرف همزمان کلسیم و اسید اگزالیک بپرهیزید.
این ماده ، ماده ای ضد سرطان نیز می باشد. در واقع زمانی که فرد درگیر سرطان می شود، میزان اسیداگزالیک موجود در بدن وی افت شدیدی پیدا می کند. به خاطر داشته باشید که حضور مقادیر کافی از این ماده در رژیم غذایی، می تواند سلول های غیر طبیعی موجود در بدن را از بین ببرد و هیچ عارضه ای نداشته باشد.
خواص اسید اگزالیک
اسید اگزالیک مادهای جامد، سفید رنگ و بدون بو است که در آب حلال است و با آن ترکیب میشود. همچنین این ماده در ساختار خود شامل دو گروه کربوکیلیک اسید است و سادهترین دی کربوکسیلیک اسید شناخته شده است. اسید اگزالیک به شدت جاذب آب است و با جذب کردن آب به شکل دی هیدرات در میآید که فرمول این مادهی شیمیایی به شکل C2H2O4 و چگالی آن به 1.653 گرم بر سانتیمتر مربع کاهش پیدا میکند. اسید اگزالیک در کلروفرم، اتر و بنزن نامحلول و در اتانول محلول است. همچنین این ماده در فرمیک اسید و مونوکسید کربن تخریب میشود.
ویژگی های اسید اگزالیک
- در صنعت لاستیک سازی
- برای تصفیه متانول
- فعال کننده سطح
- برای تولید ضدیخ
- به عنوان معرف در آنالیز دستگاهی سیلیس
- برای تولید گلوکز از نشاسته
- عاملی برای آبکاری و اصلاح پوششها
- در لوازم عکاسی (فیلم و مواد شیمیایی مرتبط با عکس)
خطرات اسید اگزالیک
- قبل از شروع کار با اسید اگزالیک حتماً برگهی MSDS را با دقت بررسی کنید تا در صورت اتفاق افتادن مشکلی به راحتی بتوانید آن را حل کنید.
- در صورت استنشاق اسید اگزالیک، باعث ایجاد سوزش در ناحیهی مجاری تنفسی میشود که در صورت ایجاد این مشکل، مصدوم را به هوای آزاد ببرید تا تنفس شخص عادی شود و حتماً با مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید.
- اسید اگزالیک در دستهی ترکیبات خورنده قرار میگیرد و در صورت تماس با چشم و پوست امکان به وجود آمدن حساسیت پوستی و التهاب میشود. در صورتی که این ماده با چشم تماس پیدا کرد، تا رسیدن فوریتهای پزشکی باید 15 دقیقه آنها را شستشو دهید و اطمینان حاصل کنید آب شستشو شده از چشم خارج شود.
- در صورت بلعیده شدن اسید اگزالیک امکان مسمویت وجود دارد.
- اسید اگزالیک در حالت خالص اشتعال پذیر است و در صورت قرار گرفتن در فضای گرم و حرارت باعث آتش سوزی میشود.
نگهداری اسید اگزالیک
- اسید اگزالیک باید در محل خشک و خنک نگهداری شود.
- این ماده نباید در کنار نقره، اوره و کلرید نگهداری شود.
- به دلیل دارا بودن خاصیت اسیدی اسید اگزالیک، باید از قرار گرفتن در محیطهای قلیایی، بازها، فلزات (منیزیم، پتاسیم و سدیم) دور باشد.
