مشخصات روغن سیلیکون – کاربردها + انواع روان کننده سیلیکون
روغن سیلیکون چیست و چه کاربردی دارد؟ روغن سیلیکون در چه صنایعی کاربرد دارد؟ روغن سیلیکون در دسته بندی مادههای روان کننده قرار میگیرد و در دمای اتاق مایعی شفاف است. روغن سیلیکون پایداری حرارتی خوبی داردو در مصارف مختلف تجاری و صنعتی استفادههای زیادی دارد. برای کاربردهای بیشتر و مشخصات اصلی روغن سیلیکون تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
محتوا
روغن سیلیکون چیست؟
روغن سیلیکون (Silicone oil) از اتمهای متناوب اکسیژن و سیلیکون تشکیل شده است و غیر سمی، غیر قابل اشتعال و مقاوم در برابر آتش است.
روغن سیلیکون یا روان کننده سیلیکون مادهای ساخته شده از مواد پلیمری مصنوعی است و کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. روغن سیلیکون رنگی شفاف دارد و برای تمیزکاری و روانکاری کاربرد دارد. از آنجایی که از این روغن برای رانکاری تردمیل استفاده زیادی میشود، آن را به نام روغن سیلیکون تردمیل هم میشناسند. همچنین از روغن سیلیکون برای نگهداری مواد غذایی، بطری و کنسرو، تولید روکش کاغذی مواد غذایی و بسته بندی مواد غذایی استفاده میشود.
مشخصات فنی روغن سیلیکون
نام ماده: | Silicone oil |
شکل ظاهری: | بی رنگ |
فرمول مولکولی: | C6H18OSi2 |
جرم مولکولی: | 38g/mol |
نقطهی ذوب: | -50 ͦC |
حلالیت در آب: | نامحلول |
انواع روغن سیلیکون
روغن سیلیکون به دلیل تفاوت در طول زنجیره خطی، ساختار شیمیایی، وزن مولکولی و غلظت دارای انواع مختلفی است، که این تفاوتها خواص شیمیایی و فیزیکی متفاوتی دارند. روغن سیلیکون دارای غلظتهای متفاوتی مانند روغن سیلیکون 1000 و روغن سیلیکون 350 و.. است که در دسته بندیهای زیر قرار میگیرد.
- غلظت 100
- غلظت 350
- غلظت 1000
- غلظت 12500
- غلظت 60000
ویژگیهای روغن سیلیکون
- انعطاف پذیری
- کشش سطحی پایین
- عایق حرارتی خوب
- دارای خاصیت دفع کننده آب
- روغن سیلیکون غیر قابل اشتعال است.
- این روغن دارای فشار بخار کمی است.
- این روغن در دمای زیر صفر دچار یخ زدن نمیشود.
- روغ سیلیکون در صورت استفاده مکرر بخار نمیشود.
- روغن سیلیکون بر خلاف مادههای شیمیایی دیگر، بوی خاصی ندارد.
- این ماده دارای خاصیت ضد چسبندگی است و ویژگی مانند چسب را دارا است.
- روغن سیلیکون به دلیل بالا بودن نقطه جوش در برابر حرارت مقاوم است.
- به دلیل آزمایش در دماها و فرکانسهای مختلف این روغن عاملی دی الکتریک خوب شناخنته میشود.
- این روغن کاربردی ضد گرد و غبار است و برای تمیز کاری وسایل مکانیکی یک گزینه مناسب است.
- بالا بودن نقطه جوش یکی از ویژگیهای این روغن است و نقطه جوش این ماده بیش از ۱۴۰ درجه سانتیگراد / ۰.۰۰۲ میلی متر جیوه است.
- روغن سیلیکون در صورت فعالیت زیاد مکانیکی باعث ایجاد کف و حباب نمیشود، که به همین دلیل در صنعت خدمات غذایی از آن استفاده میشود و آن را ماده آنتی فوم میشناسند.
- در ترکیبات اصلی روغن سیلیکون مواد سمی استفاده نشده است، اما مکن است هنگام تماس با چشم به صورت موقتی باعث به وجود آمدن تحریکات چشمی شود.
کاربردهای روغن سیلیکون
- ساخت پولیش
- ساخت واکس
- صنایع غذایی
- افزودنی بتن
- ساخت و تولید لوله و شیلنگ
- محصولات آرایشی بهداشتی
- روغن کاری ابزار پزشکی
- تولید رنگ و پوشش
- روغن کاری در نجاری
- قابل استفاده در فرایند تخمیر دلستر
- صنایع نقاشی
- ساخت اسپریهای روان کننده
- پرداخت کاری نرم در نساجی
- قابل استفاده در دوربینهای ضد آب
- صنایع لاستیک و پلاستیک سازی
- برای درمان گرفتگی عضلات
- به عنوان سرد کننده در دستگاههای سرمایش
- روغن سیلیکون در تولید محلولهای ضد زنگ قابل استفاده است.
- از این ماده برای خنک کرد مجموعه کلاچ فن استفاده میکنند.
- تمیز کاری ابراز ساختمان مانند (ماله پروانهای، شمشه ماله، کاتر آسفات بر، بتونیر و غلتک)
- قابل استفاده در آزمایشگاه (به عنوان یک ماده خنثی در واکنش شیمیایی و جداسازی ماکرومولکول)
- این روغن در صنایع هوا فضا برای روغن هیدرولیک (به دلیل دارا بودن خاصیت ضد برش) استفاده میشود.
- صنایع پزشکی (در هنگام عمل جراحی جایگزین مایع زجاجیه چشم میشود و برای درمان چشمی هم کاربرد دارد)
- این روغن در محصولات مراقبت از پوست به عنوان یک لایه محافظ پوست عمل میکند و از خشکی پوست جلوگیری میکند.
- روغن سیلیکون در داروهای ضد نفخ قابل استفاده است و باعث کاهش گازهای دستگاه گوارش میشود.
- برای روانکاری و تمیز کردن وسایل کشاورزی ماننند (اره زنجیری، چمن زن، چاله کن موتوری، شاخه زن، شمشاد زن، روتیواتور، شخم زن، قیچی باغبانی و علف تراش)
- در رستورانها و هتلها از این ماده کمی به روغن پخت و پز اضافه میکنند تا از کثیف شدن و پاشیدن روغن جلوگیری شود، اما استفاده زیاد آن قطعاً سمی است.
- روغ سیلیکون مادهای است که برای نگهداری ابزارهای جراحی استفاده میشود.
- روغن سیلیکون برای تردمیل و ماشینهای صنعتی به عنوان روان کننده، سیال حرارتی و مایع هیدرولیک کاربرد دارد.
- در تولید کرمهای پوستی برای تسکین سوختگی قابل استفاده است. همچنین استفاده در محصولات پوستی یاعث سفید ماندن پوست، افزایش نرمی، افزایش نفوذپذیری، ایجاد براقیت، محافظت از پوست در برابر نور آفتاب و از بین بردن باکتری میشود.
ساختار اصلی روغن سیلیکون
ساختار روغن سیلیکون از اتمهای اکسیژن و سیلیکون تشکیل شده است. همچنین این روغن متشکل از زنجیرههای تکرارشونده خطی اکسیژن و سیلیکون است و هر اتم سیلیکون دارای دو جایگزین بر پایه کربن است.
در یک زنجیره پلیمری، تعداد تکرار گروههای سیلوکسان از چند واحد تا چند هزار قابل تغییر است.
ترکیبات روغن سیلیکون
روغن سیلیکون به صورت خام و یا ترکیب با مواد دیگر برای ساخت و تولید امولسیون و پلیمر قابل استفاده است. ترکیباتی که با روغن سیلیکون در نظر گرفته میشود را به دسته بندیهای زیر تقسیم بندی میکنند، اما این ترکیبات از لحاظ ویسکوزیته و رنگ با یکدیگر متفاوت هستند.
- روغن هیدروژن سیلیکون
- روغن متیل فنیل سیلیکون
- روغن هیدروکسی سیلیکون
- روغن آمینو سیلیکون
- روغن وینیل سیلیکون
حلال روغن سیلیکون
روغن سیلیکون درجه ویسکوزیته پایینتری نسبت به گریدهای ویسکوزیته بالاتر آن، باعث میشود به راحتی در یک حلال حل شود. به دلیل متفاوت بودن درجه حلالیت این روغن انجام آزماشهای لازم را در نظر داشته باشید.
همچنین میزان سمی بودن و اشتعال پذیری این ماده برای انتخاب جزء موارد مهم دیگری است که باید در نظر داشته باشید. حلالهای کلردار مثل تری کلرواتیلن؛ متیلن کلراید و پرکلرواتیلن جزء بهترین حلالها برای این روغن هستند.
خطرات و عوارض روغن سیلیکون
- محققین در رابطه با مضر بودن روغن سیلیکون بر این باورند از لحاظ فیزیولوژیکی این ماده خطری برای انسان و حیوان ندارد، اما اخیراً در رابطه با خطرات این ماده نظریههایی را منتشر کردهاند.
- پلی دی متیل سیلوکسان، باعث صرع خفیف و اختلالات سیستم عصب مرکزی میشود.
- در صورتی که سیلیکون با چشم برخورد کند باعث سوزش و التهاب چشم میشود و برای برطرف شدن سوزش چشم، 10 دقیقه چشمها را بشورید. در صورت داشتن لنز در چشم فوراً آن را در بیاورید.
- روغن سیلیکون ممکن است باعث به وجود آمدن التهابات پوستی شود، که در صورت پیش آمدن این مورد پوست را با آب بشورید.
- تحقیقات نشان داده به صورت کلی این ماده سمی نیست ، اماباید سعی کرد کمتر در معرص این ماده قرار گرفت.
- این ماده باید در ظرفهای مهر و موم شده نگهداری شود.
- در انبارهای نگهداری روغن سیلیکون به هیچ وجه نباید دخانیات استعمال کرد.
- در محیط و فضای باز با روغن سیلیکون کار کنید.
- در صورت استنشاق این ماده باعث به وجود آمدن سرگیجه، تهوع، اسهال و خواب آلودگی میشود، پس از استنشاق این ماده سریعاً محیط را ترک کنید.
- این ماده برای آبزیان خطرناک است، هیچوقت در محیط زیست آن را رها نکنید.
جایگزین روغن سیلیکون
به دلیل بی اعتمادی سازندگان محصولات آرایشی بهداشتی به روغن سیلیکون و آثار مخرب بر روی محیط زیست سعی بر جایگزین کردن این ماده با مادههای دیگر دارند. دو مادهی جایگزین برای روغن سیلیکون مادههای دایمتیکون و پلی دی متیل سیلوکسان هستند، که جزء مادههای بی خطرتر نسبت به روغن سیلیکون به حساب میآیند.