پیگمنت چیست ؟
معمولا مواد رنگی به دو دسته تقسیم می‌شوند: رنگ‌ها و پیگمنت‌ها. رنگ‌ها را به راحتی می‌توان با استفاده از یک فرچه به روی کار اعمال کرد. اما پیگمنت‌ها (Pigment) باید برای رنگ کردن با موادی ترکیب شوند، این رنگدانه‌ها به هیچ عنوان در آب حل نخواهند شد و تنها باید با حلال مناسب و سازگار خود ترکیب شوند.
پیگمنت ماده‌ای در فاز مایع است و در زبان یونانی به معنی رنگ کردن و پوشاندن است. اگر بخواهیم به تاریخچه کشف پیگمنت نگاهی بیندازیم باید بگوییم، این ماده برای اولین بار در سال 1856 توسط دانشمندی به نام ویلیام پرکین کشف شد. کم کم و به مرور زمان پیگمنت‌های دیگری چون پیگمنت‌های آلی و معدنی معرفی شدند. امروزه از این پیگمنت‌ها در بخش‌های مختلفی استفاده می‌کنند.
انواع پیگمنت
پیگمنت‌ها از نظر شیمیایی و کاربردهایشان به دسته‌های مختلفی چون پیگمنت‌های آلی، پیگمنت‌های مصنوعی و پیگمنت‌های طبیعی تقسیم می‌شوند.
1. پیگمنت آلی:
امروز پیگمنت‌های آلی بیش از پیگمنت‌های معدنی در دسترس هستند که در صنایع مختلفی هم می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. از مهم‌ترین پیگمنت‌های آلی می‌توان به فتالوسیانین‌ها اشاره کرد که در دو رنگ آبی و سبز عرضه شده، در این میان رنگ آبی آن مقاومت بسیار بالایی در برابر رنگ سبز دارد.
بعضی از دانه‌های پیگمنت آلی ساختار فلزی دارند و روی یک هسته معدنی هیدروکسید آلومینیوم رسوب داده می‌شوند.
2. پیگمنت طبیعی:
این پیگمنت‌ها بعد از استخراج از لایه‌‌های مختلف زمین خورد شده و به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند.
3. پیگمنت‌های مصنوعی:
این دسته از پیگمنت‌ها در اثر فرآیند شیمیایی و حاصل از مواد دیگری ساخته می‌شوند و از لحاظ ظاهری بسیار شبیه به پیگمنت‌های طبیعی هستند اما خواص و کاربردشان بسیار متفاوت است. پیگمنت‌های مصنوعی خلوص بالاتر و دانه‌های درشت‌تری نیز دارند.
ویژگی پیگمنت‌های رنگی چیست؟
- مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت
- ساختار کریستالی و شیشه‌ای
- مقاومت بسیار بالا در برابر واکنش‌های اسیدی و بازی
- دارای قدرت پخش شوندگی بسیار بالا
- رنگ‌بندی بسیار بالا و متنوع
- مقاومت بسیار بالا در برابر عوامل جوی و نوری
- ضریب شکست بالا.
تفاوت پیگمنت‌ها با یکدیگر
- برای تهیه رنگ‌های روشن و براق بهتر است از پیگمنت آلی استفاده شود که براقیت بسیار بالایی دارند.
- رنگ سیاه و سفید تنها در بخش پیگمنت‌های طبیعی وجود دارد.
- در حلال‌های آلی ترکیبات معدنی به هیچ عنوان نفوذ نخواهند کرد.
- در برابر حرارت‌های بالای 300 درجه مقاومت ترکیبات آلی به مراتب بیشتر از پیگمنت‌های معدنی است.
- پیگمنت‌های آلی در دمای پایین ذوب و تجزیه می‌شوند.
کاربرد پیگمنت رنگی
- یکی از عمده‌ترین استفاده‌ها از پیگمنت، استفاده در صنعت رنگ و رنگ‌سازی بوده است. پیگمنت از لایه زیرین کار در برابر عوامل مخرب محیطی محافظت می‌کند.
- قابل استفاده در ساخت و تهیه رنگ‌های روغنی، پلاستیکی، سلولزی و رنگ سوله است.
- قابل استفاده در بخش رنگرزی و تولید زنگ آهن است.
- در بخش تهیه و ساخت جوهر چاپ نیز استفاده می‌شود.
- پوشاننده سطوح فلزی و چوبی به عنوان عایق هم است.
نحوه استفاده از پیگمنت
پیگمنت برای اعمال شدن به روی کار بادی با رزین اپوکسی ترکیب شود. برای استفاده از پیگمنت در ابتدا باید هاردنر اپوکسی را به اندازه مشخص شده با پیگمنت ترکیب کرد. بهتر است هاردنر با پیگمنت ترکیب شود سپس رزین به آن اضافه شود، تنها دلیل این موضوع روان بودن هادرنر و سنگین بودن رزین در حین هم زدن است.
تنها یک ساعت برای اعمال این رنگ روی سطح مورد نظر وقت دارید، در غیر اینصورت رزین شروع به خشک شدن می‌کند و رنگ را از دست می‌دهید.
