کود اوره چیست؟

کود اوره یکی از انواع کود نیتروژن و البته کم هزینه ترین آن ها در مقایسه با سایر کودهای نیتروژن تک عنصری است. این کود که با نسبت NPK 46-0-0 (نیتروژن-فسفر-پتاسیم) در بازار عرضه می گردد، به شکل مصنوعی و به وسیله آمونیاک بی آب تهیه و تولید می شود. کودهای نیتروژن یکی از انواع کودهای باغداری و شاید بتوان گفت از مفید ترین آن ها هستند که به دلیل ذخایر کم و هزینه های سرسام آور مواد نیتروژن از اهمیت ویژه ای برخوردارند. کودهای نتروژنی دارای سه نوع نیترات، آمونیاک، آمونیوم یا اوره هستند که هر کدام خواص ویژه خود را دارند و این خواص تعیین می کند که چه زمانی، کجا و چگونه می توان از مواد مختلف کود استفاده کرد. در این میان کود اوره به دلایلی که ادامه گفته می شود، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
کود اوره
اوره به طور طبیعی در انسان و حیوانات تولید می شود و این کود نمونه ای مصنوعی از اوره طبیعی برای گیاهان ارائه می دهد. کود اوره از معدود کودهایی است که بیشترین نیتروژن را با کمترین قیمت در بازار به باغداران ارائه می دهد. اوره از طریق واکنش دی اکسید کربن با آمونیاک بی آب ساخته می شود. البته این فرآیند باید تحت فشار شدید و در دمای 350 درجه فارنهایت انجام شود. پس ساخته شدن، اوره به شکل گرانول یا گلبول های جامدی به نام پریل، فرآوری می شود. این گلبول های جامد که اوره خشک نیز نامیده می شوند، به دلیل خاصیت محلول بودن بسیار بالا، باید تا پیش از استفاده، از هرگونه رطوبت دور بمانند. استفاده از کود اوره در خاک، نیازمند اقدامات و الزامات ویژه ای است که در صورت انجام نشدن، منجر به هدر رفتن نیتروژن از طریق یک واکنش شیمیایی می گردد. در این مقاله به بررسی ویژگی های کود اوره و نحوه استفاده از آن خواهیم پرداخت.
نحوه عملکرد کود اوره در خاک
کود اوره به عنوان یکی از انواع کود نیتروژنی، اغلب پیش از آنکه توسط خاک و سپس گیاه، جذب شود، طی یک چرخش سه مرحله ای تغییر می کند. این تغییر بدین شرح است که ابتدا آنزیم های موجود در خاک یا همان بقایای گیاه در خاک، اوره را تبدیل به آمونیاک می کنند. پس از آن، آمونیاک تولید شده، به سبب واکنش با آب خاک، به آمونیوم تبدیل می شود و در پایان نیز از طریق عمل میکرو ارگانیسم های خاک، آمونیوم به نیترات بدل می گردد. این چرخه از آن جهت اتفاق می افتد که اوره مانند نیتراتريال در آب قابل حل می باشد. در نتیجه با آب موجود در خاک حرکت کرده و از طریق شستشو می تواند از بین برود. بنابراین تبدیل شدن به آمونیاک و سپس آمونیوم از دفع اوره پیش از جذب، پیشگیری خواهد کرد.
فرآیند تبدیل اوره به آمونیاک به طور میانگین بین 2 تا 4 روز طول خواهد کشید و این زمان به این منظور است که رطوبت و دمای خاک برای رشد گیاه مطلوب شود. به همین سبب در دماهای پایین روند تبدیل کند می شود، اما متوقف نشده و حتی تا زمان رسیدن به دمای انجماد نیز ادامه می یابد. در نتیجه، تلفات و دفع ناشی از شستشو، در محیط مزرعه به ندرت اتفاق می افتد. زمانی که فرآیند تبدیل اوره به آمونیاک، انجام شد، مقداری از این آمونیاک تشکیل شده، تبخیر شده و به هوا می رود. این مقدار، بسته به شرایط خاک می تواند متفاوت باشد. بیشترین مقدار تبخیر آمونیاک، زمانی اتفاق خواهد افتاد که PH خاک بیشتر از 7، دمای خاک بالا و رطوبت آن پایین باشد. پس از این تبخیر، آمونیاک به سرعت به آمونیوم تبدیل می شود.
نحوه مصرف کود اوره
همانگونه که گفته شد، اوره پس از قرار گرفتن روی سطح خاک، بر اثر یک واکنش شیمیایی به بی کربنات آمونیوم تبدیل می شود. اما این اتمام ماجرا نیست. پس از تشکیل آمونیوم، این آمونیوم به گاز تبدیل شده و در صورتی که به خوبی محافظت نشود، از بین می رود. به منظور پیشگیری از این هدر رفت گاز آمونیوم، روش استفاده کود اوره باید به شکل خاصی صورت گیرد. به این منظور، کود اوره باید به خوبی با خاک مخلوط گردد تا بتواند حداکثر اثربخشی خود را داشته باشد. این مخلوط را می توان از طریق پخش کود اوره و سپس شخم زدن آن در خاک و یا از طریق تزریق کود اوره در خاک انجام داد. همچنین می تواند از طریق پخش کود اوره و سپس آبیاری شدید به منظور فشار دادن کود محلول به خاک، صورت گیرد.
فواید کود اوره
همانگونه که گفته شد، کود اوره می تواند بیشترین نیتروژن را با کمترین هزینه ارائه دهد. بنابراین نسبت به سایر انواع کود نیتروژنی، محبوبیت بیشتری دارد. علاوه بر این، نگهداری از آن آسان بوده و نگهداری طولانی مدت آن، دارای خطر آتش سوزی نمی باشد. کود اوره از جمله کودهایی است که می تواند به صورت ترکیبی با سایر کودها و یا به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد و این از دیگر مزایای آن محسوب می شود. مهم تر آن که، برای تقویت گیاهانی که نیازمند خاک های اسیدی هستند، یکی از کودهای برتر برای اسیدی کردن خاک آن ها، کود اوره است. همچنین برای برخی از محصولات مانند ذرت، توت فرنگی، زغال اخته و سایر محصولاتی که تغذیه کنندگان اصلی نیتروژن هستند، کود اوره بیشترین کاربرد را داشته و می تواند یک منبع قدرتمند تامین نیتروژن برای این محصولات باشد.
عوارض کود اوره
در بخش های قبلی به فرآیند تبدیل و تغییر کود اوره اشاره کردیم و گفتیم که این کود قابلیت حلالیت و همچنین تبخیر بالایی دارد و این را می توان مهم ترین نقطه ضعف کود اوره دانست. زیرا استفاده از آن را برای باغداران و کشاورزان بسیار دشوار خواهد کرد. این مسئله خصوصا استفاده از کود اوره را برای باغبانانی که با زمین های بزرگ سروکار دارند، غیر عملی می کند. زیرا ممکن است شرایط نگهداری و مراقبت های اولیه تا جذب کامل گاز آمونیوم در خاک را نتوان در مساحت های زیادی مانند زمین های کشاورزی و مزارع بزرگ، انجام داد.