ایزوبوتانول چیست؟
ایزوبوتانول (Isobutanol) که با نام ایزوبوتیل الکل هم شناخته شده است یک ترکیب آلی است، این الکل 4 کربنه یک عامل هیدروکسی دارد و به دلیل وجود الکل در ساختارش به شدت اشتعال‌زا است، این ترکیب شیمیایی به هیچ عنوان بو و رنگ خاصی ندارد و در دمای اتاق به حالت مایع تبدیل می‌شود.
ایزوبوتانول سازگاری بسیار بالایی با بنزین دارد و دلیل آن هم تنها می‌تواند عدد اکتان بالا و انرژی نسبتا زیاد آن باشد. ایزوبوتانول در مقایسه با سایر الکل‌ها درجه سمیت بسیار کمتری نیز دارد.
| نام ماده شیمیایی | ایزوبوتانول |
| فرمول شیمیایی | C4H10O |
| جرم مولی | ۷۴٫۱۲۲گرم بر مول |
| نقطه ذوب | ۱۰۸- سانتی گراد |
| نقطه جوش | ۱۰۷٫۸۹درجه سانتی گراد |
| دانسیته | ۰٫۸۰۲گرم بر سانتی متر مکعب |
| فشار بخار | ۹ میلی متر جیوه در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد |
| میزان حلالیت در آب | ۸٫۷ میلی لیتر در ۱۰۰ میلی لیتر آب |
روش تولید ایزوبوتانول
برای تهیه و ساخت ایزوبوتانول معمولا از دو روش بیشتر استفاده نمی‌کنند:
- از طریق کربنیله کردن پروپیلن
- هیدرو فرمیلاسیون
اما بهترین و رایج‌ترین راه تهیه ایزوبوتانول، هیدرو فرمیلاسیون است. در این روش معمولا ایزوبوتیل آلدهید تحت فرآیند هیدروژناسیون در یک راکتور قرار می‌گیرد، بعد از آن با تقطیر این ماده در یک ستون جداگانه فرآیند خالص‌سازی انجام می‌شود.
شرایط نگهداری ایزوبوتیل الکل
ایزوبوتیل الکل ترکیبی اشتعال‌زا است و اگر در معرض تماس با حرارت یا تابش نور مستقیم خورشید قرار بگیرد، می‌تواند بسیار خطرناک و خطرساز باشد. به همین دلیل است که این ترکیب شیمیایی را در بسته‌بندی‌های مات نگهداری می‌کنند.
در حین کار با این ترکیب شیمیایی از دستکش کار، عینک محافظ و ماسک فیلتردر استفاده کنید تا از هرگونه آسیب ممکن جلوگیری کرده باشید. در صورت تماس با پوست بهتر است محل مورد نظر را شستشو داده و به پزشک مراجعه کنید.
کاربرد های ایزوبوتانول
یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین استفاده‌ها از ایزوبوتانول‌ها در بخش رنگ صنعتی و رزین اپوکسی است. ایزوبوتانول در صنعت به مشتقاتی چون استر تبدیل می‌شود. ار طرفی؛ در بخش رنگ و رزین از آن به عنوان تغییردهنده رنگ و کنترل‌کننده رطوبت استفاده می‌کنند.
- مورد استفاده برای سنتز استرها و حلال‌های رنگ و پوشش‌ها
- از ایزوبوتانول در ساخت داروهایی چون آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای هورمونی، ویتامین‌ها و آلکالوئیدها استفاده می‌کنند.
- به عنوان یک حلال بسیار قوی در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ایزوبوتانول رقیق‌کننده نیترات سلولز در آزمایشگاه است.
- به عنوان یکی از مواد اولیه مهم و مهارکننده سایش موتورهای سوختی استفاده می‌شود.
- ایزوبوتانول از تیرگی لایه‌های لاک جلوگیری می‌کند.
- در موتور خودرو می‌تواند جایگزین مناسبی به جای بنزین باشد.
- از این ترکیب شیمیایی به عنوان ماده دهیدراته تقطیرکننده ازون استفاده می‌کنند.
- حلال بسیار مناسب و با کیفیتی برای رنگ‌های پلاستیکی است.
- در بخش ساخت جوهر به عنوان یک حلال قوی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ایزوبوتانول در تهیه و ساخت لاک‌های الکلی و رنگ‌های لعابی و کوره‌ای به عنوان یک حلال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در بخش آزمایشگاهی و ترکیبات آلی به عنوان یک جداساز استفاده می‌شود.
