مشخصات + کاربرد های متیل اتیل کتون (MEK) چیست؟
محتوا
متیل اتیل کتون چیست؟
متیل اتیل کتون مایعی بی رنگ با بویی تند و شیرین مانند ترکیب نعنا با استون است. این ماده درآب حل میشود وبه همین دلیل در خیلی از صنایع به عنوان حلال کاربرد دارد. متیل اتیل کتون خواصی شبیه به استون دارد اما در دمای بالا به جوش میآید و سرعت تبخیر کمی دارد. همچنین این ماده به طور طبیعی در بسیاری از میوهها و سبزیجات یافت میشود و به دو شکل صنعتی و طبیعی بدست میآید. متیل اتیل کتون دارای خواص ویژهای است که میتوان ویسکوزیته و حجم جرمی پایین را نام برد. همچنین وزن مولکولی این ماده 72.11 گرم بر مول است.
متیل اتیل کتون به عنوان حلال و در تولید لاستیک مصنوعی، موم پارافین و خیلی از مواد شیمیایی دیگر کاربرد دارد.
مشخصات فنی متیل اتیل کتون
نام انگلیسی: | Methyl Ethyl Ketone (MEK) |
فرمول مولکولی: | C4H8O |
دمای ذوب: | 86- درجه سلسیوس |
دمای جوش: | 79.64 درجه سلسیوس |
دانسیته: | g/cm3 805/0 |
فشار بخار: | kpa 3/10 |
اسیدیته: | 7/14 |
کاربردهای متیل اتیل کتون
متیل اتیل کتون کاربردهای زیادی دارد که از جمله این کاربردها میتوان موارد زیر را نام برد.
متیل اتیل کتون در پلاستیکهای پتروشیمی
متیل اتیل کتون به عنوان ماده سخت کننده در ساخت و تولید لاستیک مصنوعی، حلال در ساخت، تولید رزین و همچنین برای تولید پلاستیک قابل استفاده است.
متیل اتیل کتون در عامل پخت
متیل اتیل کتون برای تولید پلاستیک و فایبرگلاس کاربرد دارد. همچنین این ماده به عنوان عاملی برای پخت پلاستیکهای فایبرگلاس و رزینهای پلی استر غیر اشباع قابل استفاده است. این ماده در فرایند تولید رزینهای وینیل و پلی استر به عنوان کاتالیزور است. متیل اتیل کتون، با واکنش با رزین سخت شده تا از حالت مایع به جامد تبدیل شود.
متیل اتیل کتون در رنگ، رزین و چسب
آیا تا به حال بوی تند لاک غلط گیر را حس کردهاید؟ به دلیل خاصیتهای تبخیر آهسته متیل اتیل کتون، این ماده را به مادهای پرکاربرد در تولید لاکهای غلط گیر تبدیل کرده است. همچنین به دلیل به جریان انداختن جوهر توسط این ماده، در تولید رنگها به عنوان حلال قابل استفاده است.
متیل اتیل کتون عاملی تمیزکننده
متیل اتیل کتون یک ماده خوردنده به صورت طبیعی است. این ماده یک چربی گیر عالی است و برای پاک کردن پوششها از سطوح و رنگها کاربرد دارد. از متیل اتیل کتون برای پاک کردن باقی ماندههای چسب، گریس، خاک، رنگ و پوششهای قدیمی استفاده میکنند که به همین دلیل در یک مرحله قبل از بازسازی محصولات از این ماده استفاده میکنند.
متیل اتیل کتون برای پیوند و ساخت
متیل اتیل کتون، به عنوان عاملی برای جوشکاری قابل استفاده است و قابلیت چسباندن پلاستیکها به یکدیگر را دارد و بسیاری از پلاستیکها مانند پلی استایرن را حل میکند. همچنین از این ماده برای تولید و ساخت منسوجات، موم پارافین استفاده میکنند. از کاربردهای دیگر متیل اتیل کتون میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ضد یخ
- داروسازی
- ساخت نوار مغناطیسی
- حلال برای جداسازی رزین های اپوکسی و رزین PVC
- صنایع چاپ
- پوششهای سطحی
- حلال چربی زدای سطوح فلزی
- حلال پلیمرها و رنگدانهها
- به عنوان ماده اولیه برای ساخت مواد اولیه
- به عنوان تمیزکننده و گریس کننده در آزمایشگاه
- استفاده به عنوان سیمان برای متصل کردن کیتها و قطعات
روش تولید متیل اتیل کتون
متیل اتیل کتون، در اثر اکسیداسیون 2- بوتانول و یا دهیروژناسیون 2- بوتانول با حضور کاتالیست روی، برنز یا مس تولید میشود. همچنین از این روش برای مقیاس صنعتی استفاده میکنند. متیل اتیل کتون در هر سال حدوداً 700 میلیون کیلوگرم توسط کارخانهها تولید میشود. این روش تولید، نسبت به روشهای دیگر رایجتر است اما با این حال روشهای دیگری برای تولید این ماده وجود دارد که کاربرد کمتری دارد.
CH3CH(OH)CH2CH3 → CH3C(O)CH2CH3 + H2
مزایای متیل اتیل کتون
- محلول در الکل و آب و حلالیت بالا
- کاربردهای متنوع
- حلالی مفید و کارآمد
- ویسکوزیته پایین
- سرعت تبخیر
تفاوتهای متیل اتیل کتون و استون
متیل اتیل کتون و استون هر دو برای تمیز کردن رزینها و جداسازی، پوششهای پخته نشده و تمیز کردن پمپ و تجهیزات دیگر کاربرد دارند اما متیل اتیل کتون کمی خشنتر است. اما برخی افراد MEK را مادهای امنتر و مطمئنتر نسبت به استون میدانند.
فروش متیل اتیل کتون
در سال 2018، صادرات جهانی متیل اتیل کتون از 715 میلیون فراتر رفت که این آمار طبق آمار تجارت بین الملل در 57 کشور اعلام شده است. همچنین این آمار در سال قبل طبق آمار تجارت کالای 62 کشور، 631 میلیون دلار بوده است. طبق اعداد و ارقام بدست آمده پیش بینی میگردد که رشد این ماده طی سالهای 2022 تا 2024 همچنان ادامه پیدا کند و رشد 5.4 درصدی را تجربه کند.
به دلیل افزایش فعالیتهای ساختمانی، افزایش تولید خودرو و صنعت داروسازی در آسیا و همچنین کشورهای دیگر تا سال 2024 متیل اتیل کتون رشد قابل توجهی خواهد داشت. همچنین با توجه برخوردار بودن صنایع تولیدی در اروپای شرقی و آمریکای شمالی، با توجه به رشد بیش از حد تولید صنایع، همچنان به واردات این ماده از کشورهای دیگر نیاز است.
با توجه به دلایل ذکر شده مشخص است رشد و سود روز افزونی برای تولید و ارائه این ماده در بازارهای جهانی وجود دارد.
در هنگام فروش مادهی متیل اتیل کتون چه نکاتی را باید در نظر داشته باشیم؟
- کیفیت محصول (مهمترین بخشی که برای فروش محصول باید در نظر گرفته شود کیفیت محصول است چون گاهاً مادهها به عنوان ترکیب پایهای برای تولید محصولات دیگر قابل استفاده هستند)
- وزن مورد نیاز خریدار
- درصد خلوص مورد نیاز خریدار
- گرید مورد نیاز برای صنایع
- کاربری مادهی مورد نیاز خریدار
سرمایه گذاری در تولید متیل اتیل کتون
- تعداد نیروی انسانی پیشنهادی: حدود 85 نفر
- ارزش ماشین آلات و تجهیزات قابل استفاده: 60 میلیارد تومان
- ظرفیت تولید سالانه: 20000 تن
- مساحت پیشنهادی مورد نیاز: 15000 متر مربع
- زیر بنای کل پیشنهادی: 4500 متر مربع
- عدد سرمایه گذاری ثابت: بدون احتساب هزینه زمین 90 میلیارد تومان
- نرخ بازده داخلی در سال: 35 %
تولید کنندگان برتر متیل اتیل کتون
شرایط تولید و ساخت متیل اتیل کتون، با استانداردهای خاصی پیش میرود، اگرچه این استانداردها شرایط پیچیدهای ندارند اما باید در مسیر درستی باشند. همچنین از کشورهای مهم تولید کننده متیل اتیل کتون میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- چین
- هند
- آمریکا
- آلمان
- آفریقای جنوبی
- ژاپن
- تایوان
- بلژیک
خطرات و عوارض متیل اتیل کتون
- این ماده به شدت اشتعال پذیر است و باید دور از آتش و گرمای بالا نگهداری شود چون با یک جرقه کوچک باعث ایجاد انفجار میشود.
- استنشاق این ماده باعث بوجود آمدن سرگیجه، تهوع، استفراغ و منگی میشود.
- درصورت تماس با چشمها باعث سوزش چشم میشود.
- بلعیدن این ماده باعث تاثیرات مخرب بر روی سیستم عصبی میشود.
- در صورت تماس با پوست ممکن است حساسیت پوستی ایجاد کند.
- MEK در دود سیگار موجود است و باعث سوزش چشم میشود پس از تماس با چشم حتماً خودداری کنید.
- غلظت بالای این ماده باعث به خطر افتادن سلامت انسان میشود.
- تماس طولانی مدت با این ماده باعث بوجود آمدن خشکی چشم، درماتیت میشود.
- این ماده، در اثر احتراق مواد سمی تولید میکند اما تا به حال گزارشی برای سرطان زا بودن این ماده به اثبات نرسیده است.
- به وجود آمدن برخی از نقصهای مادرزادی در ساختار اسکلتی نوزادان
- آسیب به لایه ازن
- در سال 2010 خیلی از متخصصان تغذیه تاکید بر این داشتند که استفاده از متیل اتیل کتون اثرات نوروپسیکولوژیک بسیار زیادی دارد و باید در استفاده آن بسیار احتیاط کرد و به همین علت آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا این ماده را جزء مادههای آلوده کننده هوا معرفی کرده است.
نکات مهم هنگام خرید متیل اتیل کتون
از موارد مهمی که هنگام خرید مادهی متیل اتیل کتون باید در نظر داشت قیمت و کیفیت است. اما خرید این ماده به صورت کلی به صرفهتر از دیگر حلالها میباشد. در هنگام خرید این ماده موارد زیر را در نظر داشته باشید.
- شرایط حمل و نقل
- استانداردهای مورد استفاده متیل اتیل کتون
- درصد خلوص ماده
- برندهای تولید کننده ماده
حمل و نقل متیل اتیل کتون
حمل و نقل مادهی متیل اتیل کتون مانند ترکیبات شیمیایی دیگر شرایطی خاص دارد که حتماً باید به آنها توجه داشت. این موارد شامل گزینههای زیر است.
- متیل اتیل کتون در حمل و نقل عادی پایدار است.
- نگهداری از اتیل متیل کتون در ظرف مناسب باید انجام شود.
- بسته بندی مادهی اتیل متیل کتون باید مقاوم و محکم باشد.
- متیل اتیل کتون در فضایی با تهویه مناسب، دور از گرما، حرارت بالا و شعلههای آتش نگهداری شود.
- متیل اتیل کتون باید در ظرف سربسته نگهداری شود.