از دیگر مواد افزودنی به بتن که در شرایط بسیار ویژه برای بتن‌های خاص استفاده می‌شود، روان کننده بتن (Concrete lubricant) و فوق روان کننده بتن، مانند ابر روان کننده پلی کربوکسیلاتی، می‌باشند.
فوق روان کننده پلی کربوکسیلات اتر چیست؟
این فوق روان کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات اتر ساخته شده و زمانی که به بتن اضافه می‌شود، مقدار آب قابل استفاده در ساخت بتن را به صورت چشمگیری کاهش می‌دهد. سپس مقاومت بتن افزایش می‌یابد و در نهایت بافت بسیار نرم و یکنواختی از ترکیب بتنی به دست خواهد آمد. از این ابر روان کننده پلی کربوکسیلاتی در ساخت هر نوع بتنی استفاده نمی‌شود و تنها در ساخت بتن‌های متراکم و بتن‌هایی که باید درصد مشخصی آب داشته باشند استفاده می‌گردد.
کاربرد ابر روان کننده بتن
در این قسمت برخی از کاربردهای ابر روان کننده پلی کربوکسیلاتی را بررسی می کنیم؛
- ساخت بتن‌هایی با مقاومت و تراکم بسیار بالا
- امکان استفاده از ترکیب بتنی در ساخت قالب‌های تزریقی
- بتن ریزی در سطوح باریک
- بتن ریزی و کف سازی در جاده‌ها، سدها و فرودگاه‌ها
- بتن ریزی‌های چندلایه و حجیم
- قابل استفاده در مناطق سردسیری و مناطقی که دمای هوا به مرز یخ‌زدگی می‌رسد
- تولید بتن‌های پیش‌ساخته
- افزایش دوام و طول عمر بتن
- ساخت بتن‌های نفوذ‌ناپذیر در برابر آب
- قابل استفاده در بتن‌ریزی‌های زیر آب
- بتن‌ریزی در قالب‌های لغزان و زاویه دار
- ساخت بتن‌های معماری و تزئینی
- مناسب برای ساخت بتن‌هایی که مسافت طولانی را طی می‌کنند.
نحوه استفاده از ابر روان کننده پلی کربوکسیلاتی
به طور کلی مقدار استفاده از ابر روان‌کننده در ترکیب بتنی به اندازه 2 برابر حجم آب مورد استفاده است. اما در شرایط مختلف ممکن است این میزان تغییر کند. مقدار مصرف ابر روان کننده پلی کربوکسیلاتی در یک ترکیب به عوامل بسیاری چون شرایط آب و هوایی، نوع سیمان، نسبت آب به سیمان، نوع سطح مورد نظر و … بستگی دارد. معمولاً اندازه تقریبی که در هر ترکیب بتنی اضافه می‌شود، برابر 0.2 تا 0.8 وزن سیمان مصرفی می‌باشد. ابر روان‌کننده بتن به دلیل حالت مایعی که دارد باید مستقیماً با ترکیب بتنی مخلوط شود و به هیچ عنوان نباید آن را با مواد خشک ترکیب کرد.
خواص فوق روان کننده بتن
از جمله خواص و مزایای فوق روان کننده پلی کربوکسیلات می توان به موارد زیر اشاره کرد؛
- کاهش مصرف آب در ترکیب بتنی
- ساخت بتنی بی نقص به دلیل بالا بودن خاصیت روان‌کنندگی ترکیب
- افزایش انسجام و مقاومت بتن در برابر عوامل مخرب محیطی و فشارهای خارجی
- کاهش حباب‌ها، ترک‌ها و خلأهای موجود در بتن
- سازگار با انواع سیمان
- افزایش زمان پرداخت در حین خشک شدن ترکیب بتنی
- تسهیل در بتن‌ریزی‌هایی با حجم وسیع و گسترده
- کاهش میزان نفوذپذیری آب در بتن
- کاهش استهلاک بتن در سازه‌ها
- افزایش انسجام مواد، روان بودن و سیال بودن ترکیب بتنی
- تسهیل در پمپاژ ترکیب بتنی
مشخصات ظاهری ابر روان‌کننده پلی کربوکسیلاتی
ابر روان‌کننده‌های موجود، به صورت مایع و به رنگ قهوه‌ای تیره و روشن هستند، از آنجایی که این ابر روان‌کننده‌ها مایع هستند نمی‌توان آن‌ها را بیش از یک سال نگهداری کرد. در صورتی که پودر ابر روان کننده‌ها را می‌توان به مدت 3 الی 4 سال در بسته‌بندی اولیه خود نگهداری کرد. از طرفی باید به دور از تابش نور خورشید در دمای +35 درجه نگهداری شوند؛ در غیر اینصورت کیفیت و کارایی محصول افت شدیدی پیدا خواهد کرد. در راستای تحقق اهدافی چون حفظ محیط زیست، در این محصول به هیچ عنوان از یون کلر استفاده نشده است. فوق روان کننده پلی کربوکسیلاتی در بسته‌بندی‌هایی با وزن‌های مختلف عرضه شده است.
