پروپیل بتائین چیست ؟
پروپیل بتائین یک سورفکتانت آمفوتری با زنجیره بسیار طولانی از اسید آمید چرب است. این ترکیب شیمیایی دارای یک سر کاتیونی و آنیونی بوده به این معنی که این ترکیب دارای دو قطب است به همین دلیل سازگاری بالایی با مواد مختلف دارد. به راحتی در آب و فنوکسی اتانول حل می‌شود، پروپیل بتائین اگر دارای غلظت 3 تا 20 باشد به راحتی می‌تواند با سایر سورفکتانت‌ها ترکیب شود.
پروپیل بتائین قابلیت ویسکوزیته و کف را تقویت می‌کند از این رو در مواد شوینده به عنوان یک سورفکتانت اصلی یا فرعی استفاده می‌شود. این ترکیب شیمیایی درصد آمیون آمین بسیار ضعیفی دارد، پروپیل بتائین در محیط‌های اسیدی خاصیت کاتیونی و در محیط‌های بازی خاصیت آنیونی دارد.
| نام ماده شیمیایی | پروپیل بتائین |
| فرمول مولکولی | C19H38N2O3 |
| PH | 4-7 |
| دانسیته | 1.045 |
| جرم مولکولی | 342 |
| درصد نمک | 5-6 |
| دمای جوش | 100 |
| دمای انجماد | -10 |
کاربردهای پروپیل بتائین
- پروپیل بتائین در محصولات شوینده و مراقبت از پوست و مو به عنوان یک عامل کف‌کننده بسیار قوی استفاده می‌شود.
- از این ترکیب به عنوان یک تخلیه‌کننده بار استاتیکی مو، در شامپو نیز استفاده می‌کنند تا از وز شدن موها جلوگیری کنند.
- در محصولات بهداشتی مراقبتی بدن؛ انواع شامپوهای بدن، صابون‌ها و لوسیون‌های بدن از این ترکیب استفاده می‌کنند.
- به دلیل قدرت بالایی که پروپیل بتائین در شستشو و از بین بردن ذرات دارد، از این محصول در انواع شوینده‌ها و پاک کننده‌های سطوح استفاده می‌شود.
- پروپیل بتائین یک امولسیون‌کننده و غلیظ‌کننده قوی در محصولات آرایشی و بهداشتی است.
- این ماده یک بازخورنده در برابر سیستم‌های فلزی نیز محسوب می‌شود.
- پروپیل بتائین یک بازدارنده هوا در سیمان و ماسه است.
- از این ترکیب شیمیایی در صنعت نساجی، چرم و پارچه استفاده می‌کنند.
روش تولید پروپیل بتائین
پروپیل بتائین در دو مرحله تولید می‌شود:
- در مرحله اول: دی‌متیل آمینو پروپیلامین با اسیدهای چرب واکنش نشان می‌دهد و آمین اولیه به وجود می‌آید، که در مقایسه با آمین سوم واکنش بیشتری دارد.
- در مرحله دوم: از واکنش آمین سوم با اسید استیک (اسید کلرو استیک) یک مرکز آمونیوم چهارم به وجود می‌آید.
واکنش‌های مربوط به تولید پروپیل بتائین به این صورت است:
CH3(CH2)10COOH + H2NCH2CH2CH2N(CH3)2 →CH3(CH2)10CONHCH2CH2CH2N(CH3)2
CH3(CH2)10CONHCH2CH2CH2N(CH3)2 + ClCH2CO2H + NaOH → CH3(CH2)10CONHCH2CH2CH2N+(CH3)2CH2CO2− + NaCl + H2O
نکات ایمنی در مورد پروپیل بتائین
پروپیل بتائین می‌تواند باعث سوزش، خارش، التهاب و تورم شود. به همین دلیل از تماس این ماده با پوست بدن و چشم جدا جلوگیری کنید. در صورت تماس بهتر است محل مورد نظر را با شوینده مناسب بشویید.
برای نگهداری از پروپیل بتائین تنها کافیست آن را در بسته بندی خود به دور از تابش نور مستقیم خورشید و سرما یخبندان نگهداری کنید. بهترین دما برای نگهداری از پروپیل بتائین 25 تا 35 درجه سانتی گراد است.
پروپیل بتائین بر خلاف سایر ترکیبات شیمیایی دیگر تجزیه پذیر است و به هیچ عنوان نمی‌تواند به محیط زیست آسیب وارد کند.
