چسب پلی اورتان چیست؟

چسب پلی‌اورتان (Polyurethane Adhesive) که به اختصار PUR یا PU نامیده می‌شود، یکی از انواع چسب‌های پلیمری می باشد که به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود در صنایع مختلف، از ساخت‌وساز گرفته تا صنایع دستی و تعمیرات، کاربرد های فراوانی دارد. این چسب‌ها از زنجیره‌های آلی متصل به گروه‌های اورتان یا کاربامات تشکیل شده‌اند و به دلیل انعطاف‌پذیری، مقاومت بالا و توانایی چسبندگی به أنواع مواد، به یکی از پرکاربردترین چسب‌ها در دنیای امروزی تبدیل شده‌اند. این مقاله به بررسی علمی و جامع چسب‌های پلی‌اورتان، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی، کاربردها، مزایا، محدودیت‌ها و نکات ایمنی مرتبط با استفاده از آن‌ها می‌پردازد.

تعریف و ساختار شیمیایی چسب پلی‌اورتان

چسب‌های پلی‌اورتان از پلیمرهای ترموست تشکیل شده‌اند که از واکنش ایزوسیانات‌ها (مانند دی‌ایزوسیانات) با پلی‌ال‌ها (مانند پلی‌اتر یا پلی‌استر) تشکیل می شوند. این واکنش شیمیایی منجر به ایجاد پیوندهای اورتانی می‌شود که ساختار اصلی این چسب‌ها را تشکیل می‌دهند. برخی از فرمولاسیون‌های چسب پلی‌اورتان دارای افزودنی‌هایی مانند پرکننده‌ها، کاتالیزورها و تثبیت‌کننده‌ها می باشند که ویژگی‌های خاصی مانند مقاومت در برابر رطوبت، انعطاف‌پذیری یا زمان گیرایی را بهبود می دهند.

چسب‌های پلی‌اورتان به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند

1. 1. چسب‌های تک‌جزئی :(1K PU) این دسته از چسب‌ها با رطوبت موجود در هوا یا سطح ماده واکنش می دهند و سفت می‌شوند. فرآیند پخت (Curing) آن‌ها از طریق جذب رطوبت و تشکیل فوم پلیمری انجام می‌شود.
2. 2. چسب‌های دوجزئی: (2K PU) این چسب‌ها از دو جزء (رزین و هاردنر) تشکیل می شوند که پیش از استفاده باید مخلوط شوند. این دسته از چسب‌ها معمولاً برای کاربردهای صنعتی که نیازمند چسبندگی بسیار بالا هستند، استفاده می‌شوند.

ویژگی‌ها و خواص فیزیکی-شیمیایی

چسب‌های پلی‌اورتان به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود در بسیاری از کاربردها مورد توجه قرار گرفته‌اند. در ادامه به بررسی علمی این ویژگی‌ها می‌پردازیم:

1. قدرت چسبندگی بالا:

  چسب‌های پلی‌اورتان قابلیت اتصال به مواد مختلف، از جمله سطوح متخلخل (مانند چوب و بتن) و غیرمتخلخل (مانند فلزات و شیشه) را دارند. این ویژگی به دلیل حضور گروه‌های قطبی در ساختار شیمیایی پلی‌اورتان می باشد که امکان ایجاد پیوندهای قوی با سطوح مختلف را فراهم می‌کند.

2. 2. مقاومت در برابر رطوبت:

   این چسب‌ها به دلیل ساختار پلیمری ترموست خود، در برابر رطوبت و آب مقاومت بسیار بالایی دارند. چسب‌های تک‌جزئی حتی برای پخت به رطوبت نیاز دارند، که این ویژگی آن‌ها را برای استفاده در محیط‌های مرطوب مانند ساخت قایق یا سازه‌های دریایی ایده‌آل می سازد.

3. 3. انعطاف‌پذیری:

   بسته به فرمولاسیون، چسب‌های پلی‌اورتان می‌توانند به‌صورت جامد و سخت یا الاستیک و انعطاف‌پذیر تولید شوند. این انعطاف‌پذیری امکان استفاده از آن‌ها در کاربردهایی که نیاز به تحمل تنش‌های مکانیکی یا انبساط و انقباض دارند را فراهم میسازد.

4. 4. مقاومت حرارتی:

   چسب‌های پلی‌اورتان معمولاً تا دمای 100 درجه سانتی‌گراد (210 درجه فارنهایت) دارای پایداری حرارتی هستند. این ویژگی آن‌ها را برای کاربردهایی که در معرض دماهای بالا قرار دارند، مناسب می‌سازد.

5. 5. مقاومت شیمیایی:

   این چسب‌ها در برابر مواد شیمیایی اسیدی و قلیایی قوی مقاومت خوبی دارند و در محیط‌های خورنده کمتر دچار تخریب می‌شوند.

6. 6. زمان گیرایی مناسب:

   سرعت گیرایی چسب‌های پلی‌اورتان به گونه‌ای است که نه بیش از حد سریع است که مانع از تنظیم دقیق قطعات شود، و نه آن‌قدر آهسته می باشد که فرآیند اجرا را به تأخیر بیندازد. این ویژگی به‌ویژه در فعالیت های صنعتی اهمیت ویژه ای دارد.

7. 7. خاصیت رنگ‌پذیری:

   بسیاری از چسب‌های پلی‌اورتان پس از خشک شدن قابلیت رنگ‌آمیزی دارند، که این ویژگی آن‌ها را برای کاربردهای تزئینی یا معماری بسیار مناسب و کاربردی می‌کند.

8. 8. عدم چسبندگی به بعضی از مواد:

   این چسب‌ها روی موادی مانند پلی‌پروپیلن، پلی‌اتیلن، سیلیکون و تفلون دارای عملکرد ضعیفی می باشند، زیرا این مواد دارای سطح غیرقطبی و مقاوم در برابر چسبندگی میباشند.

مزایای چسب پلی‌اورتان

مزایای چسب‌های پلی‌اورتان آن‌ها را به گزینه‌ای محبوب در صنایع مختلف تبدیل کرده است. برخی از این مزایا عبارتند از:

– چندمنظوره بودن: توانایی چسبیدن به مواد گوناگون، از فلزات و شیشه گرفته تا چوب و بتن.

– مقاومت در شرایط محیطی: مقاومت در برابر رطوبت، اشعه UV، تغییرات دمایی و شرایط جوی گوناگون.

– انعطاف‌پذیر بودن در استفاده: قابل استفاده به‌عنوان چسب، درزگیر یا بتونه.

– سهولت در استفاده: چسب‌های تک‌جزئی نیازی به مخلوط کردن ندارند و مستقیماً قابل استفاده روی سطوح هستند.

– ماندگاری بالا: طول عمر زیاد و مقاومت در برابر تخریب ناشی از عوامل محیط اطراف.

کاربردهای چسب پلی‌اورتان

چسب‌های پلی‌اورتان به دلیل ویژگی‌های چندگانه خود در صنایع مختلف کاربرد دارند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این ماده عبارتند از:

1. 1. صنعت ساخت‌وساز:

   – درزگیری: استفاده به‌عنوان درزگیر در کف‌پوش‌های کامپوزیت، بتن و سازه‌های معماری.

   – عایق‌بندی: کاربرد در عایق‌بندی حرارتی و رطوبتی ساختمان‌ها و سازه های عمرانی.

   – نصب کف‌پوش: چسباندن و نصب کف‌پوش‌های چوبی، سرامیکی و کامپوزیتی.

2. 2. صنعت خودرو:

   – استفاده در مونتاژ قطعات خودرو، مانند اتصال شیشه‌های جلو و عقب.

   – درزگیری و کاهش لرزش در بدنه خودرو.

3. 3. صنعت دریایی و هوافضا:

   – تعمیر و ساخت قایق‌ها و هواپیماهای سبک به دلیل مقاومت در برابر رطوبت و شرایط سخت محیطی.

   – استفاده به‌عنوان درزگیر در مخازن آب و سازه‌های دریایی.

4. 4. نجاری و مبلمان:

   – چسباندن قطعات چوبی در تولید مبلمان و کابینت های چوبی.

   – ایجاد اتصالات قوی و بادوام در سازه‌های چوبی.

5. 5. صنعت کفش:

   – استفاده در تولید کفش‌های ورزشی به منظور چسباندن کفی و رویه کفش.

6. 6. سایر کاربردها:

   – استفاده به عنوان درزگیی لوله‌ها، مخازن نگهداری آب آشامیدنی و تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب.

   – کاربرد در صنایع دستی و تولید محصولات تزئینی.

نکات ایمنی و نگهداری:

–  برای اجرای چسب پلی اورتان ابتدا باید سطح مورد نظر کاملا تمیز کنید به طوری که عاری از گرد و غبار باشد.

–  به منظور یکنواخت کردن سطح کار، از کاردک استفاده شود.

–  در حین انجام کار حتما از دستکش کار استفاده شود.

مقایسه با سایر چسب‌ها

چسب‌های پلی‌اورتان در مقایسه با چسب‌های اپوکسی، سیلیکونی یا آکریلیک مزایا و معایب خاصی دارند:

– در مقایسه با اپوکسی: چسب‌های پلی‌اورتان انعطاف‌پذیرتر هستند و برای کاربردهایی که نیاز به تحمل تنش‌های مکانیکی دارند، مناسب‌ترمی باشند. اما اپوکسی‌ها معمولاً چسبندگی قوی‌تری نسبت به فلزات دارند.

– در مقایسه با سیلیکون: چسب‌های سیلیکونی برای درزگیری به صورت انعطاف‌پذیر مناسب‌ترند، اما پلی‌اورتان ها مقاومت بهتری در برابر رطوبت و شرایط جوی و زیست محیطی دارند.

– در مقایسه با آکریلیک: چسب‌های آکریلیک معمولاً ارزان قیمت تر هستند، اما پلی‌اورتان ها دوام، مقاومت  و پایداری بالاتری را در شرایط سخت ارائه می‌دهند.

نتیجه گیری:

به طور کل می توان این برداشت را کرد که چسب‌های پلی‌اورتان به دلیل ویژگی‌های برجسته‌ و مهمی مانند قدرت چسبندگی بالا، مقاومت در برابر رطوبت، انعطاف‌پذیری و دوام و پایداری بالا، به یکی از پرکاربردترین چسب‌ها در صنایع مختلف تبدیل شده‌اند. این صنایع مختلف شامل ساخت‌وساز، خودروسازی، صنایع دریایی و نجاری و غیره می باشد. این چسب‌ها راه‌حل‌های مطمئنی را برای اتصال و درزگیری ارائه می‌دهند. با این حال، استفاده از این مواد نیازمند رعایت نکات ایمنی و آماده‌سازی دقیق سطوح مورد استفاده می باشد. با توجه به پیشرفت‌های اخیر در فرمولاسیون چسب‌های پلی‌اورتان و صنعت تولید آن ها، انتظار می‌رود که کاربردهای آن‌ها در آینده گسترش یابد و نقش مهم‌تری در فناوری‌های نوین ایفا کنند.

خرید چسب پلی اورتان

برای خرید و فروش چسب پلی اورتان می‌توانید به شیمی بازار به عنوان بورس آنلاین خرید و فروش مراجعه کنید. شیمی بازار برای خرید مواد شیمیایی کمک شایانی به مصرف‌کنندگان مواد شیمیایی می‌کند تا بتوانند در فضایی کاملا شفاف به تامین‌کنندگان چسب پلی اورتان از بین تولیدکنندگان، واردکنندگان و یا فروشندگان این ماده دسترسی داشته و بهترین تامین‌کننده چسب پلی اورتان را با توجه به نیاز خود یافته و مستقیما و بدون واسطه با او ارتباط برقرار نمایند.

فروش چسب پلی اورتان

برای فروش چسب پلی اورتان، فروشندگان و تامین‌کنندگان چسب پلی اورتان می‌توانند نسبت به معرفی شرکت و مواد خود از امکانات شیمی بازار استفاده کرده و فعالیت خود را از طریق این پلتفرم در فضای کسب و کار دیجیتال بهتر و با هزینه‌ای مناسب‌تر توسعه دهند.